BATI YAR | batyyar@mail.ru
Sabah tarixdə ilk dəfə Azərbaycan futbol klubu Avropa Çempionlar Liqasının ilk ev matçını keçirəcək.
Bu tarixi oyuna marağın həddən artıq olması təbiidir. Çünki Azərbaycan azarkeşi, milli komandanın oyunlarını çıxmaq şərtilə, Bakıda ilk dəfə bu qədər ulduz seli görəcək - bu azarkeş istəyi, onun qazancı, bir ömürlük xatirəsidir. Həqiqətdə isə sabah Azərbaycan klubu Çempionlar Liqasının ev debütündə xal qazanmaq üçün ən böyük şansını elə siftəsində əldə edəcək. Bunun üçün debütant liqaya qədəm qoyduğu ilk matçındakı bəzi dərslərdən nəticə çıxarmalıdır.
Londonda Azərbaycanın "çempion debütü"nü edən "Qarabağ"ın böyük hesablı məğlubiyyətinə ölkədə ikili hisslərlə münasibət bəslənməsini haradasa anlamaq olar. Əlbəttə, qapıdan keçirilən 6 qolun hamısı, əslində, "Qarabağ"ın öz səhvləri ucbatından baş verdi. Hərçənd obyektiv yanaşsaq, bu halda iki vacib məqamdan söhbət açmaq lazımdır.
Baş məşqçisindən oyunçusuna qədər Ağdam təmsilçisinin hiss-həyəcanı qarşılaşmanın hələ ilk dəqiqələri başlamazdan xeyli əvvəl hiss olunurdu. Bunu rəqib lap əvvəldən hiss etdi. Bəlkə ilk qoldakı səhv, orta zonada cərimə meydançası önünün tam boş qoyulması - ilk kobud səhv - rəqibə bütün kartları açdı. Bütün bunlar futbolçuların məhz hiss-həyəcandan özünü itirməsi və bu səviyyədə oyuna tam hazır olmaması ilə bağlı idi. Amma səviyyə fərqi bütün oyun boyu açıq-aşkar özünü büruzə verdi. Qarşılaşmada top futbolçulardan aşkar sürətli idi. Əlbəttə, ilk qola qədər "Qarabağ"ın görüşün ipini ələ almaq üçün topla davranmağa, rəftara xüsusi diqqət etməsi təqdirəlayiq görünürdü. Rəqib buna da hazırlıqlıydı. Kontenin ilk dəqiqələr üçün sürətli oyun planı məhz bu dəqiqələrin "Qarabağ"a gətirə biləcəyi div gücündən sığortalanması üçün atılmış addım idi. Bəlkə də həmin erkən qol olmasaydı, "Qarabağ"ın şansı daha çox olacaqdı. Bəlkə də yeni transfer Pedrunun aldığı zərbə zədəsi də buna təsir etdi. Bu futbolçunun məhz bu tempə hazır olaraq, uyğunlaşmanı erkən keçməsi yerinə düşdü və bir daha "Qarabağ"a ötən dövrlərdə buraxdığı səhvlərin aynası kimi bütün əyər-əskiklərini göstərdi. Bu matçda ən ağrılısı, "Çelsi" sükançısının "Qarabağ"ı "Qarabağ"ın "Çelsi"ni öyrənməsindən çox çözməsi və zəif yerlərini qiymətləndirməsi idi. Rəqibin səviyyəsindən asılı olmayaraq, əsl peşəkar işi budur.
Təmiz oyun baxımından "Qarabağ"ın ən çatışmayan cəhəti orta zolaqdakı arxa və orta planlı oyunu ilə bağlı idi. Bu zonada komandanın oyununu idarə edən futbolçunun olmaması sözünü deyir. Axı, məşqçi korpusu, əsasən, topla davranmağa, qısa və orta ötürmələrə xüsusi diqqət edir. Bu halda və xüsusən belə matçlarda oyunu çözüb cinahlar boyunca hücumu tarazlayıb irəli atıla biləcək futbolçuları topla təchiz edən, bir sözlə, oyunu görüb idarə edən, axara təsir edən futbolçuya ehtiyacı var. Qara Qarayevin bu səviyyədə rəqibə qarşı potensialının hələ tam açılmaması anlaşıqla qarşılanmalıdır. Onun mənəvi cəhətdən buna hazır olmamasını qeyd edib, funksional imkanlar baxımından uduzması və buna görə də səhvlərə yol verməsi təbiidir. Qapıçı barədə xüsusi danışmağa ehtiyac yoxdur. Çünki qolların əksəriyyətində onun xilaskar roluna ehtiyac var idi. Amma bu dəfə o, bacarmadı. Bəlkə onun xilaskarlığı olsaydı, "Qarabağ" Azərbaycan futbol ənənələrinə uyğun daha inamlı görünərdi. Bir sözlə, ilk qarşılaşmada "Qarabağ"ı çox müzakirə etmək olar. Lakin etiraf edək ki, komandanın oyunçu ehtiyatı da buna imkan vermir. Doğrudur, hələ Avropa Liqasında debüt ilindən sonra komandanın mərhələli güclənməli olduğunu dəfələrlə qeyd etdiyimizdən indi çox məqamlarda ittihamlar səsləndirə bilərik. Lakin obyektiv qiymət üçün artıq yol verilmiş səhvlərdən deyil, bundan sonrakı işlərdən daha çox bəhs etməliyik. Çempionlar Liqasının qapısını döyüb açmış Azərbaycan klublarına tələblərin miqyası da artmalıdır.
Qarşıdan ikinci görüş gəlir. "Roma" Bakıya gəlir: bu sözün çəkisi, ağırlığı, yükü böyükdür. Elə bu görüşdən həmin tələblərin təməli qoyulmalıdır. Daha siftəni etmiş "Qarabağ" üçün iki çox vacib məsələ var. Hələ püşkdən sonra qeyd etdiyimiz kimi, bu qrupda komandamızın, proletar kimi, itirəcəyi heç nəyi yoxdur. "Çelsi" ilə qarşılaşmada buraxılan 6 qol komandaya zərrə qədər də başıaşağılıq, utanc gətirmədiyi, kimi, gələcəyə də bu təəssüratın müsbət bioenergetikası ilə baxmaq lazımdır. Ancaq bunun həmişə belə olacağını zənn edənlər yanılacaqlar. Əksinə, "Qarabağ" ciddi rəqabət göstərməsə, Azərbaycan futbolu barədə bədbin düşüncəlilərin təsir dairəsi daha genişlənəcək. Bunun yekunu isə daha ağır olacaq.
Sadəcə, həmişə ucalıqlarda olmaq istəyən azarkeşlərin bu dəfə möcüzəyə inandığı sezilir. Əlbəttə, möcüzələrlə çox irəli getmək mümkün deyil. Həyatın öz qanunauyğunluqları var. Buna görə "Qarabağ" rəqiblərdən çəkinməməlidir. Cəsarətli oynamaq üçün hər bir əsas var.
Əlbəttə, Olimpiya stadionunun seçilməsi sırf azarkeş üçün atılmış addımdır. "Qarabağ"ın bu yükü nə qədər çəkə biləcəyini meydan və oyun göstərəcək. Psixoloji təzyiqi dəf etməli olan komanda, fikrimcə, bir qədər aqressiv, bir qədər fəal olmalıdır. Ağdam təmsilçisi rəqibin nə adından, nə özündən çəkinmədən özü strateji hədəfləri həmişəki tərzinə uyğun qursa, nəyəsə ümid edə biləcək. Hətta rəqibin uğurlu oyunu, təzyiqindən, lap elə buraxılan qoldan və qollardan da çəkinməyə ehtiyac yoxdur. Əks halda, "Roma"nın ənənəvi səhvlərini gözləməyə məcbur qalacaq. Bu isə "Roma"nın, atını kəhərlədiyi halda, oyun xarakterinə yad bir şeydir. Komanda, istədiyi alınanda, səhlənkarlığa yalnız son anlarda yol verir.
İkinci məqam üzü qapıya olan futbolçudur. Ön xətdəkiləri, ya da irəli atılanları arxası rəqib qapısına qoymaq olmaz. "Qarabağ" kimi debütantlar üçün bütün uğurların başlanğıcı budur. Buna əvvəlki illərdə debüt edən komandaların oyunları ilə müqayisə aparanda da əmin olmaq mümkündür. "Haydı, irəli" şüarı deyil, "Haydı, üzü qapıya" əsas diqqət edən məsələdir. "Çelsi" ilə ilk görüşü yada salaq: öndəki futbolçular daim ya bu vəziyyətdə olur, ya da fərdi qaydada oyunu aparmağa çalışırdılar. Daha Almeyda da bu prosesdə töhfəsini verməlidir. Məncə, istənilən vəziyyətdən qapı hədəfə alınmalıdır. Məşqçilər rəqibin qapıçısını öyrənməlidir. Bunun üçün İtaliyada başlanmış mövsümün oyunlarını izləmək də yetər. Təkcə son turda vurulan 3 qol deyil, başqa epizodlar da məşqçi korpusuna faydalı məlumatlar verəcək. "Roma"nın "A" Seriyada uğurlu son matçında, nə qədər desən, faydalı məlumat var. Bundan qalanı isə, necə deyərlər, texnikanın işidir.
Nəhayət, etiraf edilməlidir ki, bu mərhələdə "Qarabağ"ın uduzub-udmağından çox, göstərəcəyi oyun səviyyəsi çox vacibdir. Çünki Ağdam klubu, onun məşqçisi müstəqil şəkildə deyil, oyundan-oyuna, rəqibdən-rəqibə, aşılan səviyyədən-səviyyəyə təcrübə toplayır. Komanda rəhbərliyi baş məşqçinin məsləhətçilərinin səviyyəsi barədə də düşünməyə başlamalıdır. Çünki qarşılaşmaların təhlili rəqib haqqında məlumatı ortaya qoya biləcək mütəxəssislərin səviyyəsindən və görmə qabiliyyətindən asılıdır. "Qarabağ" böyümək istəyirsə, rəqibləri çözməyə məcburdur. Yalnız bu halda doğru taktiki gedişlər, kritik məqamlarda isə doğru oyunçu əvəzləmələri edilə bilər.
Əslinə qalsa, bu qrupdakı rəqiblər arasında "Roma" ən dişəçəkilənidir. Lakin ənənəvi İtaliya futbol irsinin elementlərini özündə qorumuş bu klubun oyun tərzi Azərbaycan klubları üçün bir müəmmadır və onu çözmək üçün vaxtilə Qurban Qurbanovun Almaniyada mənimsəməyə çalışdığı bir sıra elementlər fayda verə bilər. Yəqin məşqçi məhz bu anda onları xatırlaya biləcək.
"Qarabağ"a qarşı istənilən tənqidin əleyhinə yönəlmiş bir kampaniya başlamağa cəhd edənləri anlamaq olmur. Buraxılan 6 qola görə deyil, oyunla bağlı əsaslandırılmış tənqidlərə həmişə anlaşıqla yanaşılmalıdır. Çünki obyektiv yanaşılsa, bundan daha çox fayda götürmək olar. "Çelsi" ilə oyunda bu məqamlar kifayət qədər idi. Fəqət, ilk matçı və bəzi subyektiv yanaşmaların da az olmadığını nəzərə alıb onları zamanına saxlayaq. Əslində, bu məqamları məşqçi korpusu özü əyani müşahidə edib.
İlk baxışda, bu oyunda qazanc itiriləndən qat-qat çox oldu. Axı, çoxdandır bu səviyyəyə, bu qədər ciddi təhlilə, əsl futbol standartları ilə qiymət verməyə köklənmiş açıq məqalələr üçün qələmimiz darıxıb. Ümid edək ki, qarşıdakı oyunda qələmi əsl futbol mürəkkəbinə batırmaq üçün "Qarabağ" bizə özü kömək edəcək.
|
